کتاب «زندگی سراسر قصهگویی است» پیرامون کاربست درمانی، آموزشی و انگیزشی تمثیل و قصه نوشتهی علی صاحبی به همت نشر اسبار به چاپ رسیده است.
کتاب «زندگی سراسر قصهگویی است» پیرامون کاربست درمانی، آموزشی و انگیزشی تمثیل و قصه نوشتهی علی صاحبی به همت نشر اسبار به چاپ رسیده است. همان گونه که هنرمندان برای آن که اثرشان قدرت و نفوذ داشته باشد، نیازمند دو مؤلفه اساسی، یعنی «مهارت» و «هنر» هستند، روانشناسان، مشاوران و کوچهای تمثیلپرداز نیز به همان دو مؤلفه مهارت و هنر نیاز دارند.
مهارت برای نقاش یعنی آگاهی و استفاده از قوانین پرسپکتیو، رنگها و شدت طول موجها. برای گوینده تمثیل، این مهارت در اصول ساخت قصه، به گونهای است که مراجع را با خود درگیر کند، همانندسازی او را با مسئله تسهیل کند و مراجع را ترغیب کند تا به جستجوی راه حل بپردازد.
هنر به مقولهای فراتر از کاربرد اصول میپردازد. این همان چیزی است که باعث می شود یک نقاشی از میان خیل نقاشیها به چشم بیاید یا به یک داستان قدرتی خاص و تأثیرگذار برای نفوذ بر شنونده میدهد.
هنر ساخت هر قصه، به شکلی است که به طور اختصاصی برای هر مراجع و نیازهایش به کار بیاید و به شیوهای ارائه شود تا هم مراجع را به خود جذب کند و هم بامعنا و مفهوم باشد.
قصهگویی یکی از هنرهای عامیانه و مردمی و قدیمیترین ابزار تعلیم و تربیت است.
قصهها هم برای کودکان و هم بزرگسالان، واقعیتی مجازی فراهم می کند تا بدون مواجه شدن با خطر و پیامدهای آسیبزا، بتوانند دانشها، باورها، احساسات، تردیدها و دلمشغولیهایشان را مورد آزمون قرار دهند.
دکتر علی صاحبی در این خصوص میگوید: در این کتاب تا جای ممکن و به طور کامل به مهارتها و هنرهایی پرداختهام تا شما را به گونهای قادر و توانمند کند که به طور شایسته و مؤثر داستانهای التیامبخش را به انواع مراجعان در سنین مختلف ارائه کنید.
در این کتاب تا جای ممکن و به طور کامل به مهارتها و هنرهایی پرداخته شده است تا شما را به گونهای قادر و توانمند کند که به طور شایسته و موثر داستانهای التیامبخش را به انواع مراجعان در سنین مختلف ارائه کنید. در اینجا سعی شده به سوالهایی پاسخ داده شود که اغلب در کارگاههای تخصصی پرسیده میشود
- شما چگونه به ایده های داستانی تان میرسید؟
چگونه میتوانم مراجع را به گوش دادن قصه ترغیب کنم؟
مواد و منابع شما برای خلق داستانهای مناسب در چه جاهایی پیدا میشود؟
چگونه میتوانم یک داستان التیام بخش را به طور موثر تعریف کنم؟
خوشبختانه گامهای عملی و قابل یادگیری برای پاسخ به این پرسشها وجود دارد و هدف من در این کتاب، ارائه روشن این گامها و مراحل، به صورت گام به گام است تا نشان دهم چگونه میتوان یک داستان را به طور مؤثر تعریف کرد، چطور داستانهای مناسب با شرایط و احوالات مراجع تعریف کنیم و منابع لازم برای داستانهای التیامبخش را در کجا میتوانیم پیدا کنیم.
میتوان قصهها را به طور متنوع و مؤثری تعریف کرد.
می توان صدای گوینده داستان را به شکل مؤثرتری در خدمت جذب شنونده جهت داد و سفری را در مسیر التیامبخشی آغاز کرد.
در این اثر تلاش کردهام فصول را به گونه ای تنظیم کنم تا شما را در گذراندن این مراحل کاربردی هدایت کند و روشهایی را برای خلق داستانهای تمثیلی، از میان تجربههایتان و دیگر منابع آموزشی به شما ارائه کند.
اگر میخواهید با داستان و قصه کار کنید، توصیه میکنم از هماکنون و در همه جا گوش به زنگ قصههای خوب باشید و به جمع آوری آنها بپردازید؛ در کتابفروشیها، فیلمهای سینمایی، انیمیشن یا فیلمهای کارتونی، سریالها، کتابهای ادبیات و حتی داستانهای کودکان به دنبال قصههای اثربخش و جذاب باشید.
از تعاملات بامعنا و حتی طنزگونه که در کار با مراجع داشته اید، یادداشت بردارید، زیرا میتواند در کمک به مراجع بعدی به کارتان آید. در هنگام مسافرت نیز به دنبال داستانهای آموزنده و چالشی باشید و به کتابخانههای دوستان نگاه سریعی بیندازید.
در کنار اینها، به آنچه خود مراجعان گاهی برایتان نقل میکنند نیز توجه کنید. گوش سپردن به داستانهای تراژیک یا قهرمانانهای که افراد در محل کارتان تعریف میکنند، به شما در آشنایی با نقاط قوت، تاب آوری و توانایی برگشت به وضع عادی و ظرفیت آنها در سازگاری کمک میکند.
برای تمثیل درمانگران تازهکار که به تازگی در حال کشف قدرت درمانی تمثیلها هستند، در این کتاب راهکارهای مرحله به مرحله، مثالها و نمونههای گوناگون و منبعی غنی از داستانهای درمانی فراهم آمده که میتوانند آنها را بلافاصله و بدون توجه به رویکرد تئوریک مشاور یا درمانگر، در کارشان استفاده کنند.
مدتها قبل از این که اجداد ما، شروع به نقاشی روی دیوارهای غارها، قلمزنی روی سنگ یا کلمات روی کاغذ کنند، بزرگترها داستانها را برای کوچکترها بازگو میکردند. شاید برخی از قدیمیترین داستانهای زندگی، در افسانه بومیان استرالیا یافت شود.
داستان کسی که تبیینی برای پدیدههای طبیعی مانند آتش، ستارگان و کلاغها پیدا میکند و پیام اخلاقی قویای دارد، با هفت زنی شروع میشود که آتش را کنترل میکنند و مردی که فریبکارانه کنترل را برای خود میدزدد. حالا، بدون قدرت، زنها به سوی آسمان میگریزند و صورت فلکی از هفت خواهر میشوند، در حالی که مرد فریبکار خودخواهانه آتشش را با هیچ کس شریک نمیشود و با فریاد «واو، واو» زمانی که آنها درخواست اندکی آتش میکنند، مسخرهشان میکند.
مرد فریبکار و سلطهجو، متناسب با عصبانیتش، زغالهای داغ را به سمت مردهایی می اندازد که سؤال میکنند و آتش مهیبی را شروع میکند که خود نیز در آن می سوزد.
با همین داستانهای ساده، بزرگترها در ارتباط با نسل جدید، این پیام را منتقل میکنند که دزدی نکنند، خودخواه نباشند یا عصبانی نشوند.
آنها از طریق داستانها باورها، اخلاقیات و رفتار یک فرهنگ و نسل را پی در پی به نسل دیگری انتقال دادهاند. قدمت و غنای نقل داستان به درازنای تاریخچه ارتباطات است.
روانشناسی مایکل یاپکو در مورد روشهای مؤثر ارتباط با هیپنوتیزم، مدعی است که «داستانها به عنوان ابزارهای آموزنده، ابزارهای اصولی آموزش و اجتماعی کردن افراد در تاریخ بشری هستند و در طول زمان و در فرهنگها، به عنوان شکلی از ارتباط و آموزش مؤثر، از نسلی به نسل دیگر برای نگرشها، ارزشها و رفتارهای لازم برای بقا و موفقیت در زندگی به کار رفتهاند.
داستانهایی مانند آفرینش توراتی، افسانههای رویایی بومی استرالیا یا افسانههای یونان قدیم، توضیح میدهند که چطور جهان به وجود آمده، انسان خلق شده و حیوانات از کجا آمدهاند. ما به عنوان گونهها، از داستانها برای تبیین جهان و منشأ آنها استفاده کردهایم.
این داستانها کمکمان میکنند که حد بسیاری از آنچه را که ممکن است تبیین نشده باشد، تعریف کنیم و بفهمیم. به این منظور، آنها به ما این امکان را میدهند که دنیای خودمان را خلق کنیم. اگر داستانهای جهان ما بر اساس تعالیم خلقت باشد، میتوانیم با ترس از فلاکت جهنم و تمایل برای رسیدن به بهشت زندگی کنیم.
اگر داستان جهانی ما در مورد ارتباط درونی همه موجودات زنده با سیاره باشد، میتوانیم به آرامی و با احترام به زمین و مخلوقات آن زندگی کنیم. ما داستانهایی در مورد دشمنی و خصومت بین مذهب و فرهنگ ساختیم و شاید مستعد تعارض با همسایگانمان و محکوم به زندگی منفور باشیم.
چون داستانهای ما دنیای ما را تعریف میکند، احتمالا آن را میبینیم و آن را خلق میکنیم. همانطور که داستانها توضیح میدهند، میتوانند به ما ارزشها، استانداردها و الگوهای متقابل رفتاری را نیز آموزش دهند. آنها به ما میآموزند که چطور با موقعیتهایی که احتمالا در زندگی تجربه میکنیم، مقابله کنیم و چطور میتوانیم به بهترین نحو چالشهای پیش رو را مدیریت کنیم.خاتمه کلام اینکه همان گونه که هنرمندان برای آن که اثرشان قدرت و نفوذ داشته باشد، نیازمند دو مؤلفه اساسی، یعنی «مهارت» و «هنر» هستند، روانشناسان، مشاوران و کوچهای تمثیلپرداز نیز به همان دو مؤلفه مهارت و هنر نیاز دارند.
زندگی سراسر قصهگویی است در ۲۴۳ صفحه رقعی با جلد نرم و قیمت ۵۲ هزار تومان چاپ و روانه کتابفروشیها شده است و از فروشگاه انتشارات رشد میتوانید تهیه فرمایید