همایش تخصصی روز جهانی سلامت روان، ۱۷ مهرماه در سالن همایش‌های رازی دانشگاه علوم پزشکی ایران برگزار شد.
علی فتحی‌آشتیانی، رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره در این نشست در رابطه با ضرورت ارتقای سلامت روانی جامعه بیان کرد: وضع سلامت روانی جامعه در شرایطی است که ضرورت ایجاب می‌کند تا به موضوع سلامت روانی جامعه توجه بیشتری کنیم. از ۱۰ موضوع اولویت‌دار سلامت کشور مصوب شورای عالی سلامت و امنیت غذایی کشور، چهار موضوع آن در حوزه روانشناسی قرار می‌گیرد که باید به ابعاد و گستره آن توجه کرد.
همایش تخصصی روز جهانی سلامت روان، ۱۷ مهرماه در سالن همایش‌های رازی دانشگاه علوم پزشکی ایران برگزار شد.
حمید پیروی، مشاور بهداشت روان دانشگاه علوم پزشکی ایران در این نشست بیان کرد: در دنیا روز جهانی سلامت روان داریم و ما مفتخریم که در کشور ایران هفته سلامت روان داریم. شعار امسال کشور به مناسبت هفته سلامت روان «سلامت روان مسئولیت فردی و اجتماعی همه ماست» است.
وی در توضیح سلامت روان بیان کرد: سلامت روان حالتی از بهزیستی روانی است که افراد را قادر می‌سازد تا با اضطراب‌های زندگی کنار بیایند. توانایی‌های خود را درک کنند، خوب یاد بگیرند، خوب کار کنند و به جامعه خود کمک کنند. سلامت روان چیزی بیش از عدم وجود اختلالات روانی است.
پیروی ادامه داد: در جهان از هر هشت نفر، یک نفر با یک اختلال روانی زندگی می‌کند که اختلالات اضطرابی و افسردگی شایع‌ترین آنهاست. ۳۰۱ میلیون نفر از جمله ۵۸ میلیون کودک و نوجوان با اختلال اضطرابی زندگی می‌کنند. سالانه ۷۰۰ هزار نفر به دلیل خودکشی جان خود را از دست می‌دهند و خودکشی چهارمین عامل مرگ و میر در سنین ۱۵ تا ۲۹ سال است. ۴۰ میلیون نفر نیز در دنیا اختلال دو قطبی دارند.
نگرانی از بی‌توجهی به سلامت روان
پیروی با بیان اینکه در کشور سیستم مراقبت‌های پزشکی اولیه داریم گفت: ما ۳۳ درصد اختلال روانشناختی داریم؛ این میزان در دنیا به صورت میانگین ۱۲ درصد است و به همین منظور باید وضعیت سلامت روان کشور بیشتر توجه شود. فقط ۲۹ درصد از افراد مبتلا به روان پریشی به مشاوره مراجعه می‌کنند و دو سوم افراد نسبت به این موضوع بی‌توجه هستند.
مشاور بهداشت روان دانشگاه علوم پزشکی ایران افزود: هر فعالیتی که برای حفظ سلامتی خود و خانواده انجام می‌دهیم خود مراقبتی نام می‌گیرد. باید دانش و آگاهی در رابطه با سواد سلامتی افزایش پیدا کند و شاهد توسعه خدمات روانشناختی باشیم. همچنین می‌توان با استفاده از فناوری‌های دیجیتال از خودمان مراقبت کنیم؛ بنابراین باید آگاهی جامعه را نسبت به سلامت روان افزایش دهیم.
دمیریان، نماینده معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی ایران در این نشست بیان کرد: خدمات سلامت روان یکی از خدماتی است که در حوزه بهداشت ارائه می‌شود. یکی از نقاط قوت سیستم بهداشت کشور ادغام برنامه بهداشت در PHC است. در پایشی که در سال ۱۳۸۹ انجام شد، نتایجی به دست آمد مبنی بر اینکه یک چهارم افراد در کشور دچار نوعی از اختلالات روانی هستند.
وی افزود: از پنج سال گذشته در دانشگاه علوم پزشکی ایران برنامه‌ای با عنوان «سراج» در حال اجراست که به موضوع روانشناسی می‌پردازد و به شهروندان ارائه خدمت می‌کند.
علی فتحی‌آشتیانی، رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره در این نشست در رابطه با ضرورت ارتقای سلامت روانی جامعه بیان کرد: وضع سلامت روانی جامعه در شرایطی است که ضرورت ایجاب می‌کند تا به موضوع سلامت روانی جامعه توجه بیشتری کنیم. از ۱۰ موضوع اولویت‌دار سلامت کشور مصوب شورای عالی سلامت و امنیت غذایی کشور، چهار موضوع آن در حوزه روانشناسی قرار می‌گیرد که باید به ابعاد و گستره آن توجه کرد.
وی ادامه داد: طبق مطالعات سازمان جهانی بهداشت تا سال ۲۰۳۰ ما نیازهای بیشتری در حوزه بهداشت سلامت روان خواهیم داشت. اختلالات افسردگی کشور طی ۱۰ سال گذشته ۲۳ درصد افزایش یافته است. طبق مطالعات، افسردگی بر اقتصاد کشور تأثیر مستقیم و غیرمستقیم دارد و بخش قابل توجهی از افرادی که دچار افسردگی هستند تمایلی به کار کردن ندارند. تعداد خودکشی در سال ۱۴۰۰ نسبت به ۱۳۹۹ بیش از ۱۲ درصد رشد داشته است و طی ۱۵ سال از سال ۱۳۸۵ تا سال ۱۴۰۰ بیش از ۱۰۸ درصد افزایش یافته است.
فتحی‌آشتیانی اظهار کرد: آسیب‌های اجتماعی مانند طلاق، خشونت، اعتیاد به مواد مخدر و الکل، خیانت و… می‌تواند زمینه‌ساز بیماری‌های روانی باشد. دوران کرونا مسائل روانشناختی و آسیب‌های اجتماعی را تشدید کرده است و میزان مشکلات به شکل صعودی است.
افزایش آمار طلاق
وی تصریح کرد: آمار طلاق در کشور افزایش چشمگیری داشته و شیب و سرعت بسیار بالایی دارد. در سال ۱۳۹۹ به ازای هر سه ازدواج، یک طلاق داشته‌ایم. شهرهای تهران، خراسان رضوی، البرز، مازندران، گیلان و مرکزی بیشترین آمار ثبت شده طلاق را داشته‌اند.
رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره افزود: عصر حاضر عصر مشکلات روانی است؛ عصری که انسان با انواع تنش‌ها احاطه شده است و مسائل و مشکلات زیادی او را تهدید می‌کند. در صورت عدم توجه و برنامه‌ریزی مناسب برای این تنش‌ها با مشکلات فراوانی مواجه خواهیم شد.
یاری سلامت روان به سلامت جسم
عبدالوهاب برادران، معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی ایران در این نشست بیان کرد: مسائل روانی عامل اصلی بسیاری از مشکلات جسمی است.سندر‌وم «قلب شکسته» یک بیماری واقعی است که به علت اتفاقات مختلف مانند فوت یک نفر از عزیزان و اضطراب‌های شدید روانی ممکن است این اتفاق رخ دهد و موجب مرگ شود. تحقیقات نشان داده که عصبانیت و خشم ریسک سکته‌های قلبی را افزایش می‌دهد؛ سلامت روان به سلامت جسم از جمله قلب کمک زیادی می‌کند.
حامد مصلحی، سرپرست دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در این نشست بیان کرد: امروز نیازمند مطالبه‌گری عمومی در خصوص سلامت روان هستیم. همه مسئولان باید احساس کنند که باید برای سلامت مردم برنامه ویژه‌ای داشته باشند.
وی ادامه داد: بهداشت روانی محیط زندگی مردم باید توسعه پیدا کند. نمی‌توان روزانه شاهد افزایش خودکشی بود و نسبت به ترویج خودکشی‌ها و بازتاب آن در رسانه‌ها بی‌تفاوت باشیم. بسیاری از خشونت‌های خانگی در فیلم‌ها ترویج می‌شود و نباید نسبت به این موضوع بی‌توجه بود.
مصلحی افزود: خدمات عرصه بهداشت در حوزه مراقبت‌های اولیه در کشور به روند عادی تبدیل شدند اما خدمات سلامت روان جامعه‌نگر چند مرتبه آغاز شده و در مرحله آزمایشی باقی مانده و به نتیجه نرسیده است. خدمات روان‌پزشکی منحصر به بیمارستان نیست؛ متأسفانه افراد با مراجعه به خانه روند قبلی را طی می‌کنند و دارو‌های خود را مصرف نمی‌کنند.
سرپرست دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اظهار کرد: باید خدمات روانشناسی مبتنی بر فرهنگ باشد زیرا در این صورت تأثیربخشی را بیشتر می‌کند. بسیاری از محتواها برای ۲۰ سال پیش است در صورتی که نظام مسائل جامعه تغییر کرده و باید با توجه به نیاز روز تولید محتوا کرد. باید خدمات سلامت روان خانواده محور شود و در دنیا دیپلماسی خانواده را مورد تأکید قرار داد.
